६.२२

^{६.२२.१}ततस्तमक्षोभ्यबलं लङ्कायां नृपतेश्चरः
सुवेले राघवं शैले निविष्टं प्रत्यवेदयन्

^{६.२२.२}चाराणां रावणः श्रुत्वा प्राप्तं रामं महाबलम्
जातोद्वेगोऽभवत्किंचित्सचिवांश्चेदमब्रवीत्

^{६.२२.३}मन्त्रिणः शीघ्रमायान्तु सर्वे वै सुसमाहिताः
अयं नो मन्त्रकालो हि संप्राप्त इव राक्षसाः

^{६.२२.४}तस्य तच्छासनं श्रुत्वा मन्त्रिणोऽभ्यागमन्द्रुतम्
ततः संमन्त्रयामास सचिवै राक्षसैः सह

^{६.२२.५}मन्त्रयित्वा स दुर्धर्षः क्षमं यत्समनन्तरम्
विसर्जयित्वा सचिवान्प्रविवेश स्वमालयम्

^{६.२२.६}ततो राक्षसमाहूय विद्युज्जिह्वं महाबलम्
मायाविदं महामायः प्राविशद्यत्र मैथिली

^{६.२२.७}विद्युज्जिह्वं च मायाज्ञमब्रवीद्राक्षसाधिपः
मोहयिष्यामहे सीतां मायया जनकात्मजाम्

^{६.२२.८}शिरो मायामयं गृह्य राघवस्य निशाचर
मां त्वं समुपतिष्ठस्व महच्च सशरं धनुः

^{६.२२.९}एवमुक्तस्तथेत्याह विद्युज्जिह्वो निशाचरः
तस्य तुष्टोऽभवद्राजा प्रददौ च विभूषणम्

^{६.२२.१०}अशोकवनिकायां तु प्रविवेश महाबलः
अधोमुखीं शोकपरामुपविष्टां महीतले

^{६.२२.११}भर्तारमेव ध्यायन्तीमशोकवनिकां गताम्
उपास्यमानां घोराभी राक्षसीभिरदूरतः

^{६.२२.१२}उपसृत्य ततः सीतां प्रहर्षन्नाम कीर्तयन्
इदं च वचनं धृष्टमुवाच जनकात्मजाम्

^{६.२२.१३}सान्त्व्यमाना मया भद्रे यमुपाश्रित्य वल्गसे
खर हन्ता स ते भर्ता राघवः समरे हतः

^{६.२२.१४}छिन्नं ते सर्वतो मूलं दर्पस्ते निहतो मया
व्यसनेनात्मनः सीते मम भार्या भविष्यसि

^{६.२२.१५}अल्पपुण्ये निवृत्तार्थे मूढे पण्डितमानिनि
शृणु भर्तृबधं सीते घोरं वृत्रवधं यथा

^{६.२२.१६}समायातः समुद्रान्तं मां हन्तुं किल राघवः
वानरेन्द्रप्रणीतेन बलेन महता वृतः

^{६.२२.१७}संनिविष्टः समुद्रस्य तीरमासाद्य दक्षिणम्
बलेन महता रामो व्रजत्यस्तं दिवाकरे

^{६.२२.१८}अथाध्वनि परिश्रान्तमर्धरात्रे स्थितं बलम्
सुखसुप्तं समासाद्य चारितं प्रथमं चरैः

^{६.२२.१९}तत्प्रहस्तप्रणीतेन बलेन महता मम
बलमस्य हतं रात्रौ यत्र रामः सुलक्ष्मणः

^{६.२२.२०}पट्टसान्परिघान्खड्गांश्चक्रान्दण्डान्महायसान्
बाणजालानि शूलानि भास्वरान्कूटमुद्गरान्

^{६.२२.२१}यष्टीश्च तोमरान्प्रासंश्चक्राणि मुसलानि च
उद्यम्योद्यम्य रक्षोभिर्वानरेषु निपातिताः

^{६.२२.२२}अथ सुप्तस्य रामस्य प्रहस्तेन प्रमाथिना
असक्तं कृतहस्तेन शिरश्छिन्नं महासिना

^{६.२२.२३}विभीषणः समुत्पत्य निगृहीतो यदृच्छया
दिशः प्रव्राजितः सर्वैर्लक्ष्मणः प्लवगैः सह

^{६.२२.२४}सुग्रीवो ग्रीवया शेते भग्नया प्लवगाधिपः
निरस्तहनुकः शेते हनूमान्राक्षसैर्हतः

^{६.२२.२५}जाम्बवानथ जानुभ्यामुत्पतन्निहतो युधि
पट्टसैर्बहुभिश्छिन्नो निकृत्तः पादपो यथा

^{६.२२.२६}मैन्दश्च द्विविदश्चोभौ निहतौ वानरर्षभौ
निःश्वसन्तौ रुदन्तौ च रुधिरेण समुक्षितौ

^{६.२२.२७}असिनाभ्याहतश्छिन्नो मध्ये रिपुनिषूदनः
अभिष्टनति मेदिन्यां पनसः पनसो यथा

^{६.२२.२८}नाराचैर्बहुभिश्छिन्नः शेते दर्यां दरीमुखः
कुमुदस्तु महातेजा निष्कूजन्सायकैर्हतः

^{६.२२.२९}अङ्गदो बहुभिश्छिन्नः शरैरासाद्य राक्षसैः
पातितो रुधिरोद्गारी क्षितौ निपतितोऽङ्गदः

^{६.२२.३०}हरयो मथिता नागै रथजालैस्तथापरे
शायिता मृदितास्तत्र वायुवेगैरिवाम्बुदाः

^{६.२२.३१}प्रद्रुताश्च परे त्रस्ता हन्यमाना जघन्यतः
अभिद्रुतास्तु रक्षोभिः सिंहैरिव महाद्विपाः

^{६.२२.३२}सागरे पतिताः केचित्केचिद्गगनमाश्रिताः
ऋक्षा वृक्षानुपारूढा वानरैस्तु विमिश्रिताः

^{६.२२.३३}सागरस्य च तीरेषु शैलेषु च वनेषु च
पिङ्गाक्षास्ते विरूपाक्षैर्बहुभिर्बहवो हताः

^{६.२२.३४}एवं तव हतो भर्ता ससैन्यो मम सेनया
क्षतजार्द्रं रजोध्वस्तमिदं चास्याहृतं शिरः

^{६.२२.३५}ततः परमदुर्धर्षो रावणो राक्षसेश्वरः
सीतायामुपशृण्वन्त्यां राक्षसीमिदमब्रवीत्

^{६.२२.३६}राक्षसं क्रूरकर्माणं विद्युज्जिह्वं त्वमानय
येन तद्राघवशिरः संग्रामात्स्वयमाहृतम्

^{६.२२.३७}विद्युज्जिह्वस्ततो गृह्य शिरस्तत्सशरासनम्
प्रणामं शिरसा कृत्वा रावणस्याग्रतः स्थितः

^{६.२२.३८}तमब्रवीत्ततो राजा रावणो राक्षसं स्थितम्
विद्युज्जिह्वं महाजिह्वं समीपपरिवर्तिनम्

^{६.२२.३९}अग्रतः कुरु सीतायाः शीघ्रं दाशरथेः शिरः
अवस्थां पश्चिमां भर्तुः कृपणा साधु पश्यतु

^{६.२२.४०}एवमुक्तं तु तद्रक्षः शिरस्तत्प्रियदर्शनम्
उपनिक्षिप्य सीतायाः क्षिप्रमन्तरधीयत

^{६.२२.४१}रावणश्चापि चिक्षेप भास्वरं कार्मुकं महत्
त्रिषु लोकेषु विख्यातं सीतामिदमुवाच ह

^{६.२२.४२}इदं तत्तव रामस्य कार्मुकं ज्यासमन्वितम्
इह प्रहस्तेनानीतं हत्वा तं निशि मानुषम्

^{६.२२.४३}स विद्युज्जिह्वेन सहैव तच्छिरो; धनुश्च भूमौ विनिकीर्य रावणः
विदेहराजस्य सुतां यशस्विनीं; ततोऽब्रवीत्तां भव मे वशानुगा