६.२१

^{६.२१.१}ततस्तमक्षोभ्य बलं लङ्काधिपतये चराः
सुवेले राघवं शैले निविष्टं प्रत्यवेदयन्

^{६.२१.२}चाराणां रावणः श्रुत्वा प्राप्तं रामं महाबलम्
जातोद्वेगोऽभवत्किंचिच्छार्दूलं वाक्यमब्रवीत्

^{६.२१.३}अयथावच्च ते वर्णो दीनश्चासि निशाचर
नासि कच्चिदमित्राणां क्रुद्धानां वशमागतः

^{६.२१.४}इति तेनानुशिष्टस्तु वाचं मन्दमुदीरयत्
तदा राक्षसशार्दूलं शार्दूलो भयविह्वलः

^{६.२१.५}न ते चारयितुं शक्या राजन्वानरपुंगवाः
विक्रान्ता बलवन्तश्च राघवेण च रक्षिताः

^{६.२१.६}नापि संभाषितुं शक्याः संप्रश्नोऽत्र न लभ्यते
सर्वतो रक्ष्यते पन्था वानरैः पर्वतोपमैः

^{६.२१.७}प्रविष्टमात्रे ज्ञातोऽहं बले तस्मिन्नचारिते
बलाद्गृहीतो बहुभिर्बहुधास्मि विदारितः

^{६.२१.८}जानुभिर्मुष्टिभिर्दन्तैस्तलैश्चाभिहतो भृशम्
परिणीतोऽस्मि हरिभिर्बलवद्भिरमर्षणैः

^{६.२१.९}परिणीय च सर्वत्र नीतोऽहं रामसंसदम्
रुधिरादिग्धसर्वाङ्गो विह्वलश्चलितेन्द्रियः

^{६.२१.१०}हरिभिर्वध्यमानश्च याचमानः कृताञ्जलिः
राघवेण परित्रातो जीवामि ह यदृच्छया

^{६.२१.११}एष शैलैः शिलाभिश्च पूरयित्वा महार्णवम्
द्वारमाश्रित्य लङ्काया रामस्तिष्ठति सायुधः

^{६.२१.१२}गरुडव्यूहमास्थाय सर्वतो हरिभिर्वृतः
मां विसृज्य महातेजा लङ्कामेवाभिवर्तते

^{६.२१.१३}पुरा प्राकारमायाति क्षिप्रमेकतरं कुरु
सीतां चास्मै प्रयच्छाशु सुयुद्धं वा प्रदीयताम्

^{६.२१.१४}मनसा संततापाथ तच्छ्रुत्वा राक्षसाधिपः
शार्दूलस्य महद्वाक्यमथोवाच स रावणः

^{६.२१.१५}यदि मां प्रतियुध्येरन्देवगन्धर्वदानवाः
नैव सीतां प्रदास्यामि सर्वलोकभयादपि

^{६.२१.१६}एवमुक्त्वा महातेजा रावणः पुनरब्रवीत्
चारिता भवता सेना केऽत्र शूराः प्लवंगमाः

^{६.२१.१७}कीदृशाः किंप्रभावाश्च वानरा ये दुरासदाः
कस्य पुत्राश्च पौत्राश्च तत्त्वमाख्याहि राक्षस

^{६.२१.१८}तत्रत्र प्रतिपत्स्यामि ज्ञात्वा तेषां बलाबलम्
अवश्यं बलसंख्यानं कर्तव्यं युद्धमिच्छता

^{६.२१.१९}अथैवमुक्तः शार्दूलो रावणेनोत्तमश्चरः
इदं वचनमारेभे वक्तुं रावणसंनिधौ

^{६.२१.२०}अथर्क्षरजसः पुत्रो युधि राजन्सुदुर्जयः
गद्गदस्याथ पुत्रोऽत्र जाम्बवानिति विश्रुतः

^{६.२१.२१}गद्गदस्यैव पुत्रोऽन्यो गुरुपुत्रः शतक्रतोः
कदनं यस्य पुत्रेण कृतमेकेन रक्षसाम्

^{६.२१.२२}सुषेणश्चापि धर्मात्मा पुत्रो धर्मस्य वीर्यवान्
सौम्यः सोमात्मजश्चात्र राजन्दधिमुखः कपिः

^{६.२१.२३}सुमुखो दुर्मुखश्चात्र वेगदर्शी च वानरः
मृत्युर्वानररूपेण नूनं सृष्टः स्वयम्भुवा

^{६.२१.२४}पुत्रो हुतवहस्याथ नीलः सेनापतिः स्वयम्
अनिलस्य च पुत्रोऽत्र हनूमानिति विश्रुतः

^{६.२१.२५}नप्ता शक्रस्य दुर्धर्षो बलवानङ्गदो युवा
मैन्दश्च द्विविदश्चोभौ बलिनावश्विसंभवौ

^{६.२१.२६}पुत्रा वैवस्वतस्यात्र पञ्चकालान्तकोपमाः
गजो गवाक्षो गवयः शरभो गन्धमादनः

^{६.२१.२७}श्वेतो ज्योतिर्मुखश्चात्र भास्करस्यात्मसंभवौ
वरुणस्य च पुत्रोऽथ हेमकूटः प्लवंगमः

^{६.२१.२८}विश्वकर्मसुतो वीरो नलः प्लवगसत्तमः
विक्रान्तो वेगवानत्र वसुपुत्रः सुदुर्धरः

^{६.२१.२९}दशवानरकोट्यश्च शूराणां युद्धकाङ्क्षिणाम्
श्रीमतां देवपुत्राणां शेषान्नाख्यातुमुत्सहे

^{६.२१.३०}पुत्रो दशरथस्यैष सिंहसंहननो युवा
दूषणो निहतो येन खरश्च त्रिशिरास्तथा

^{६.२१.३१}नास्ति रामस्य सदृशो विक्रमे भुवि कश्चन
विराधो निहतो येन कबन्धश्चान्तकोपमः

^{६.२१.३२}वक्तुं न शक्तो रामस्य नरः कश्चिद्गुणान्क्षितौ
जनस्थानगता येन तावन्तो राक्षसा हताः

^{६.२१.३३}लक्ष्मणश्चात्र धर्मात्मा मातंगानामिवर्षभः
यस्य बाणपथं प्राप्य न जीवेदपि वासवः

^{६.२१.३४}राक्षसानां वरिष्ठश्च तव भ्राता विभीषणः
परिगृह्य पुरीं लङ्कां राघवस्य हिते रतः

^{६.२१.३५}इति सर्वं समाख्यातं तवेदं वानरं बलम्
सुवेलेऽधिष्ठितं शैले शेषकार्ये भवान्गतिः