३.६२

^{३.६२.१}तं तथा शोकसंतप्तं विलपन्तमनाथवत्
मोहेन महताविष्टं परिद्यूनमचेतनम्

^{३.६२.२}ततः सौमित्रिराश्वास्य मुहूर्तादिव लक्ष्मणः
रामं संबोधयामास चरणौ चाभिपीडयन्

^{३.६२.३}महता तपसा राम महता चापि कर्मणा
राज्ञा दशरथेनासील्लब्धोऽमृतमिवामरैः

^{३.६२.४}तव चैव गुणैर्बद्धस्त्वद्वियोगान्महीपतिः
राजा देवत्वमापन्नो भरतस्य यथा श्रुतम्

^{३.६२.५}यदि दुःखमिदं प्राप्तं काकुत्स्थ न सहिष्यसे
प्राकृतश्चाल्पसत्त्वश्च इतरः कः सहिष्यति

^{३.६२.६}दुःखितो हि भवाँल्लोकांस्तेजसा यदि धक्ष्यते
आर्ताः प्रजा नरव्याघ्र क्व नु यास्यन्ति निर्वृतिम्

^{३.६२.७}लोकस्वभाव एवैष ययातिर्नहुषात्मजः
गतः शक्रेण सालोक्यमनयस्तं समस्पृशत्

^{३.६२.८}महर्षयो वसिष्ठस्तु यः पितुर्नः पुरोहितः
अह्ना पुत्रशतं जज्ञे तथैवास्य पुनर्हतम्

^{३.६२.९}या चेयं जगतो माता देवी लोकनमस्कृता
अस्याश्च चलनं भूमेर्दृश्यते सत्यसंश्रव

^{३.६२.१०}यौ चेमौ जगतां नेत्रे यत्र सर्वं प्रतिष्ठितम्
आदित्यचन्द्रौ ग्रहणमभ्युपेतौ महाबलौ

^{३.६२.११}सुमहान्त्यपि भूतानि देवाश्च पुरुषर्षभ
न दैवस्य प्रमुञ्चन्ति सर्वभूतानि देहिनः

^{३.६२.१२}शक्रादिष्वपि देवेषु वर्तमानौ नयानयौ
श्रूयेते नरशार्दूल न त्वं व्यथितुमर्हसि

^{३.६२.१३}नष्टायामपि वैदेह्यां हृतायामपि चानघ
शोचितुं नार्हसे वीर यथान्यः प्राकृतस्तथा

^{३.६२.१४}त्वद्विधा हि न शोचन्ति सततं सत्यदर्शिनः
सुमहत्स्वपि कृच्छ्रेषु रामानिर्विण्णदर्शणाः

^{३.६२.१५}तत्त्वतो हि नरश्रेष्ठ बुद्ध्या समनुचिन्तय
बुद्ध्या युक्ता महाप्राज्ञा विजानन्ति शुभाशुभे

^{३.६२.१६}अदृष्टगुणदोषाणामधृतानां च कर्मणाम्
नान्तरेण क्रियां तेषां फलमिष्टं प्रवर्तते

^{३.६२.१७}मामेव हि पुरा वीर त्वमेव बहुषोऽन्वशाः
अनुशिष्याद्धि को नु त्वामपि साक्षाद्बृहस्पतिः

^{३.६२.१८}बुद्धिश्च ते महाप्राज्ञ देवैरपि दुरन्वया
शोकेनाभिप्रसुप्तं ते ज्ञानं संबोधयाम्यहम्

^{३.६२.१९}दिव्यं च मानुषं चैवमात्मनश्च पराक्रमम्
इक्ष्वाकुवृषभावेक्ष्य यतस्व द्विषतां बधे

^{३.६२.२०}किं ते सर्वविनाशेन कृतेन पुरुषर्षभ
तमेव तु रिपुं पापं विज्ञायोद्धर्तुमर्हसि